Tiếng Việt
English
Korean
Chinese
.png)
1. Khái niệm & cơ sở pháp lý
1.1 Khái niệm hộ kinh doanh
Hộ kinh doanh là tổ chức, cá nhân kinh doanh mà không thành lập doanh nghiệp theo pháp luật về doanh nghiệp. Hình thức này thường có quy mô nhỏ, đơn giản trong quản lý.
1.2 Hình thức nộp thuế: khoán vs kê khai
-
Nộp thuế khoán: Hộ kinh doanh nộp một mức thuế cố định hoặc theo tỷ lệ trên doanh thu hoặc theo tiêu chí mà cơ quan thuế ấn định.
-
Nộp theo kê khai: Hộ kinh doanh tự kê khai doanh thu, chi phí (nếu có), xác định số thuế phải nộp theo các chế độ quy định – thường phức tạp hơn nhưng minh bạch hơn.
1.3 Cơ sở pháp lý nổi bật
-
Luật Quản lý thuế năm 2019. Nghị định 126/2020/NĐ‑CP hướng dẫn thi hành Luật Quản lý thuế.
-
Thông tư 40/2021/TT‑BTC về thuế GTGT, thuế TNCN đối với hộ kinh doanh. Quyết định 3389/QĐ-BTC năm 2025 phê duyệt đề án chuyển đổi mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán từ 01/01/2026.
.png)
2. So sánh thủ tục khai thuế
Dưới đây là bảng so sánh tổng hợp giữa hai hình thức nộp thuế khoán và nộp theo kê khai đối với hộ kinh doanh.
Thủ tục nộp thuế khoán
-
Cơ sở pháp lý: Luật QL thuế 2019 + Nghị định 126 + Thông tư 40.
-
Hồ sơ khai thuế: Tờ khai thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh mẫu số 01/CNKD. Kỳ khai thuế: Khai theo năm, 01 lần/năm.
Thủ tục nộp theo kê khai
-
Cơ sở pháp lý: Luật QL thuế 2019 + Nghị định 126.
-
Hồ sơ khai thuế:
-
Tờ khai mẫu số 01/CNKD.
-
Phụ lục bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ mẫu số 01-2/BK-HĐKD.
-
-
Kỳ khai thuế: Thường theo tháng hoặc quý đối với thuế GTGT, thuế TNCN.
Nhận xét
-
Hình thức nộp thuế khoán đơn giản hơn rất nhiều về thủ tục — hồ sơ ít, chỉ khai năm một lần.
-
Hình thức kê khai đòi hỏi hồ sơ đa dạng hơn, khai theo kỳ nhỏ hơn (tháng/quý) và phải có bảng kê chi tiết hoạt động kinh doanh.
-
Do đó, từ góc độ hộ kinh doanh muốn tối giản thủ tục, nộp thuế khoán “nhẹ” hơn. Nhưng từ góc độ minh bạch, đúng chi phí, đúng doanh thu thì kê khai rõ ràng hơn.
.png)
Ví dụ
Ví dụ 1: Hộ kinh doanh nộp thuế khoán
Anh A kinh doanh quán cà phê nhỏ, doanh thu năm 2025 dưới mức xét chuyển đổi. Hộ kinh doanh đăng ký nộp thuế khoán. Anh chỉ sử dụng mẫu 01/CNKD và khai thuế một lần/năm.
Ví dụ 2: Hộ kinh doanh nộp theo kê khai
Chị B kinh doanh bán hàng online, có doanh thu lớn, lựa chọn hình thức nộp theo kê khai. Mỗi quý chị phải khai thuế GTGT, TNCN; kê bảng kê 01-2/BK-HĐKD chi tiết hoạt động kinh doanh trong kỳ; cuối năm quyết toán.
Hai ví dụ này giúp thấy rõ sự khác biệt về thủ tục, thời gian khai và hồ sơ.
.png)
3. Chuyển đổi từ khoán sang kê khai từ 2026
Theo Quyết định 3389/QĐ-BTC và Nghị quyết 198/2025/QH15, từ ngày 01/01/2026, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không còn áp dụng phương pháp thuế khoán nữa, mà phải chuyển sang hình thức kê khai, tự nộp thuế.
Điều này đồng nghĩa với việc:
-
Hộ kinh doanh cần chuẩn bị trước về phần kê khai: doanh thu, chi phí, chứng từ, bảng kê.
-
Cơ quan thuế sẽ quản lý chặt hơn, hộ kinh doanh cần đáp ứng các yêu cầu kê khai theo tháng/quý, sử dụng hóa đơn điện tử, sổ sách… theo đúng quy định mới.
4. Lợi ích & thách thức khi chuyển đổi
Lợi ích
-
Tăng minh bạch trong nghĩa vụ thuế, giúp hộ kinh doanh chuyên nghiệp hơn.
-
Hộ kinh doanh có doanh thu lớn có thể khấu trừ chi phí nếu đủ điều kiện, từ đó giảm thuế phải nộp.
-
Hỗ trợ việc mở rộng quy mô, chuyển từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp khi phù hợp.
Thách thức
-
Hồ sơ, thủ tục phức tạp hơn: kê khai thường xuyên hơn, yêu cầu bảng kê chi tiết hơn.
-
Yêu cầu sử dụng hóa đơn điện tử, sổ sách kế toán rõ ràng hơn – có thể tăng chi phí quản trị cho hộ kinh doanh nhỏ.
-
Hộ kinh doanh nhỏ nếu chưa chuẩn bị tốt có thể gặp rủi ro bị xử phạt vì chậm hoặc sai khai.
.png)
5. Những lưu ý quan trọng cho hộ kinh doanh
-
Ngay từ năm 2025 nên chuẩn bị sổ sách, hóa đơn điện tử, thiết lập hệ thống theo dõi doanh thu – chi phí.
-
Xác định rõ mình thuộc nhóm nào khi chuyển sang kê khai: doanh thu năm ≤ 200 triệu, hoặc > 200 triệu ≤ 3 tỷ, hoặc > 3 tỷ.
-
Tìm hiểu kỹ mẫu tờ khai 01/CNKD, bảng kê 01-2/BK-HĐKD để chuẩn bị tốt.
-
Lưu giữ chứng từ, hóa đơn, giao dịch bán hàng dịch vụ – vì cơ quan thuế có thể yêu cầu.
-
Nếu cần, nên nhờ hỗ trợ từ kế toán hoặc dịch vụ thuế để tránh sai sót.
.png)
6. Kết luận
Việc phân biệt rõ giữa nộp thuế khoán và nộp theo kê khai là rất quan trọng với hộ kinh doanh, bởi cách thức khai thuế ảnh hưởng đến chi phí tuân thủ, mức độ quản lý, và nghĩa vụ thuế. Với việc chuyển đổi theo Quyết định 3389/QĐ-BTC từ 2026, hộ kinh doanh cần chủ động hơn trong việc chuyển đổi sang hình thức kê khai — chuẩn bị từ bây giờ sẽ giúp giảm rủi ro, tiết kiệm chi phí và vận hành thuận lợi hơn.
Hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được cung cấp các dịch vụ chuyên nghiệp và hoàn hảo nhất!
.png)
.png)
-2.png)
-1.png)
.png)
-1.png)
.png)
.png)
-1.png)
.png)
.png)
.png)
-1.png)
-3.png)
